پویایی عناصر غذایی و تجزیه لاشبرگ در جنگل طبیعی راش و توده های خالص و آمیخته توسکای ییلاقی و نوئل

در اکوسیستم های جنگلی، تجزیه لاشبرگ مهمترین راه ورود عناصرغذایی به خاک می باشد و قابلیت در دسترس بودن عناصرغذایی خاک به میزان زیادی ناشی از پویایی عناصرغذایی و تجزیه لاشبرگ در جنگل می باشد. این تحقیق با هدف ارزیابی پویایی عناصرغذایی و تجزیه لاشبرگ در حالت های انفرادی و ترکیبی در جنگل طبیعی راش و توده های خالص و آمیخته توسکای ییلاقی و نوئل با استفاده از روش litterbag به مدت 400 روز در منطقه لاجیم انجام گرفت. در این مطالعه کیسه لاشبرگ ها (با ابعاد 20×30 سانتی متر و روزنه دو میلی متر) با چهار تکرار و در فواصل زمانی 60، 120، 180، 270 و 400 روز جمع آوری شده و اندازه گیری نرخ تجزیه و ترکیبات شیمیایی لاشبرگ ها نظیر نیتروژن، کربن، فسفر، پتاسیم، کلسیم، منیزیم، منگنز و لیگنین انجام پذیرفت. نتایج نشان داد که مقادیر عناصرغذایی در لاشبرگ های مختلف فرق می کند. فواید افزودن لاشبرگ پهن برگان با کارکردهای مختلف به سوزن های نوئل، بر نرخ تجزیه سوزن ها تاثیر مثبت گذاشته بود. در مقابل، اثر سوزن های نوئل بر نرخ تجزیه لاشبرگ پهن برگان، فقط در مورد لاشبرگ راش مثبت بود. همچنین ترکیب لاشبرگ های راش و نوئل در رویشگاه نوئل خالص، تاثیر مثبت معنی داری در حد نهایی تجزیه هر دو نوع لاشبرگ گذاشته بود. از نقطه نظر پویایی عناصرغذایی، ترکیب لاشبرگ ها در رویشگاه نوئل خالص، تاثیر مثبتی بر پویایی عناصرغذایی سوزن های نوئل گذاشته بود. به طوری که این اثرات در مورد غلظت های نیتروژن، فسفر، پتاسیم و منیزیم مثبت، در مورد غلظت های لیگنین و منگنز بی اثر و در مورد غلظت کلسیم منفی بود. به علاوه ترکیب لاشبرگ ها منجر به بروز آثار مثبت در آزادسازی نیتروژن و لیگنین سوزن های نوئل شده بود که این امر می-تواند در تجزیه سریع تر سوزن های نوئل موثر باشد. در پایان سال اول تجزیه، در رویشگاه نوئل خالص غلظت های فسفر، کلسیم و منیزیم همبستگی مثبتی با نرخ تجزیه داشتند درحالی که در رویشگاه نوئل آمیخته، نیتروژن، کلسیم و منیزیم این همبستگی را نشان دادند. در هر دو رویشگاه، لیگنین و نسبت های c:n و lignin:n همبستگی منفی معنی داری با نرخ تجزیه داشتند. غلظت های عناصرغذایی لاشبرگ ها در رویشگاه آمیخته نسبت به خالص بیشتر بود. میزان غلظت های عناصرغذایی در لاشبرگ های نوئل، افراپلت و راش به صورت ca>n>p>mg>k>mn و در توسکا به صورت n>ca>p>mg>k>mn بود. شاخص hfa در خصوص گونه های راش و نوئل و همچنین توسکا و نوئل در رویشگاه های خودشان مثبت بود. ارزیابی خصوصیات شیمیایی خاک نشان داد که پارامترهای ph و کاتیون های قابل جذب کلسیم، پتاسیم و همچنین غلظت نیتروژن در رویشگاه نوئل آمیخته بیشتر از نوئل خالص بود.